มีใครบอกหรือยัง...จบปริญญาไม่เพียงพออีกแล้วในปี 2025

คุณไม่ได้ล้มเหลวหรอก ถ้าแค่ยังไม่ได้งาน
นั่นเพราะคุณอาจไม่รู้ว่า การทำงานในวันนี้ แฟร์กับเด็กจบใหม่ทุกคนแม้จะได้รับเกียรตินิยมหรือไม่เกียรตินิยม ต่างก็ตกงานได้เหมือนกัน ถ้ายังไม่มีทักษะที่โลกต้องการซึ่งไม่มีใครบอกความจริงนี้กับคุณอย่างชัดเจนเพียงพอ

ในอดีต เราเคยได้ยินว่าองค์กรส่วนใหญ่มักคัดเลือกเด็กเกียรตินิยมเข้าทำงาน หรือสถาบันดัง ๆ เข้าทำงานโดยมองว่ามันเป็นเครื่องหมายของความขยัน ความมีวินัย และศักยภาพในการเติบโต แต่ในปี 2025 สิ่งนั้นไม่ได้เป็น “ใบเบิกทาง” อีกต่อไป ข้อมูลจากหลายแหล่งระบุว่าจำนวนบริษัทที่กำหนดเกณฑ์ GPA หรือให้ความสำคัญกับเกียรตินิยมลดลงอย่างชัดเจน ขณะที่ตลาดแรงงานหันมาให้ความสำคัญกับ “ทักษะที่ใช้ได้จริง” และ “ผลงานที่จับต้องได้” แทน เด็กเกียรตินิยมที่ไม่มีพอร์ต ไม่มีโปรเจกต์ หรือไม่มีความสามารถใช้เครื่องมือดิจิทัลร่วมกับ AI อาจถูกมองข้ามได้ไม่ต่างจากคนที่เรียนจบแบบไม่นิยม เพราะองค์กรต้องการคนที่แก้ปัญหาได้จริง ไม่ใช่แค่คนที่ทำข้อสอบได้ดี ดังนั้น ไม่ว่าคุณจะจบด้วยเกียรติหรือไม่ ถ้ายังไม่มีทักษะเฉพาะ ไม่มีประสบการณ์จริง และไม่มีอะไรให้เขาเห็นว่าคุณ “ทำได้มากกว่าแค่เรียนเก่ง” คุณก็ตกงานได้เหมือนกันในโลกที่ให้ค่าความสามารถมากกว่าเกรด

ความจริงเบื้องหลังอัตราว่างงานที่ดูเหมือนน้อย

รายงานจากสภาพัฒน์ฯ ระบุว่า อัตราว่างงานของไทยไตรมาสแรกปี 2568 อยู่ที่เพียง 0.88% ซึ่งต่ำที่สุดในรอบหลายปี แต่อีกมุมหนึ่ง กลุ่มอายุ 20–24 ปี — ซึ่งส่วนใหญ่คือบัณฑิตจบใหม่ — กลับมีอัตราว่างงานสูงถึง 4.4% นั่นหมายความว่า แรงงานรุ่นใหม่กำลังเข้าสู่โลกการทำงานที่ไม่ได้มีที่ว่างไว้สำหรับพวกเขาจริง ๆ

เมื่อเทคโนโลยีลดช่องทาง “เริ่มต้น” ของใครหลายคน

เมื่อมองย้อนเวลากลับไป การเริ่มต้นจากตำแหน่งเล็ก ๆ แล้วเติบโตในองค์กรดูเป็นแนวทางปกติ แต่ในวันนี้ ตำแหน่ง entry-level หลายประเภท เช่น ธุรการ ฝ่ายสนับสนุน ครีเอเตอร์มือใหม่ กำลังถูกแทนที่ด้วยระบบอัตโนมัติและ AI

ข้อมูลจาก JobsDB และ BCG ระบุว่า

  • 62% ของแรงงานไทยใช้ Generative AI แล้ว

  • 83% เชื่อว่างานของพวกเขาจะเปลี่ยนไปอย่างมีนัยสำคัญภายใน 3 ปี

สำหรับคนที่ยังไม่มีทักษะเฉพาะ ไม่มีประสบการณ์ และไม่มีเครือข่าย การจะก้าวข้าม “จุดเริ่มต้น” กลับยิ่งยากกว่าที่เคย

สำหรับคนไม่มีต้นทุน เวลาไม่ใช่เพื่อนคุณอีกแล้ว

โซเชียลมีเดียบอกให้คุณ “ลาออกตามฝัน” แต่ไม่มีใครบอกว่า คนที่กล้าลาออกได้ มักมีเงินเก็บหรือมีบ้านให้กลับไป มันชวนคุณ “เป็นฟรีแลนซ์” แต่ไม่เคยบอกว่า ฟรีแลนซ์ต้องหางานทุกสัปดาห์ ไม่มีวันหยุด และไม่มีประกันสังคมและที่สำคัญ โซเชียลไม่เคยพูดถึงความเป็นจริงเรื่องต่อไปนี้

  • หนี้ กยศ. รอจ่าย

  • ค่าครองชีพในเมืองใหญ่สูงกว่าค่าแรงเริ่มต้น

  • บางคนยังต้องส่งเงินกลับบ้าน

  • อีกหลายคน ต้องดูแลครอบครัวควบคู่ไปกับหางาน

เด็กมัธยมปลายเองก็ต้องรู้ให้ทันก่อนสาย

คุณอาจเห็นวิดีโอของ Data Analyst ที่ใช้ชีวิตในคาเฟ่ UX Designer ที่พรีเซนต์งานสวย ๆ บนสไลด์ หรือครีเอเตอร์ที่มีรายได้จาก YouTube และ TikTok

แต่ไม่มีคลิปไหนบอกว่า

  • พวกเขาเหล่านั้นต้องผ่านการฝึกที่ยาวนาน

  • ใช้เวลาหลายปีสร้างพอร์ตโฟลิโอ

  • ต้องพัฒนา Soft Skills ควบคู่กับความเข้าใจธุรกิจ

สิ่งที่โซเชียลมีเดียไม่พูดคือ การมีความฝันไม่พอ — คุณต้องมีทักษะ และเข้าใจโลกจริงที่ไม่ได้โรยทางไว้ให้คุณเดิน

แล้วแรงงานรุ่นใหม่ควรทำอะไรได้บ้าง?

1. เริ่มจากงานที่มี ไม่ใช่งานที่ฝันไว้

คุณไม่จำเป็นต้องเริ่มจากอาชีพในอุดมคติ แต่งานที่ให้คุณได้ลงมือทำจริง มีรายได้จริง จะเป็นจุดตั้งหลักที่จำเป็น

2. พัฒนาทักษะด้วยเครื่องมือที่มีอยู่

การเรียนรู้ไม่ได้ขึ้นกับเงินเสมอไป

  • คอร์สจาก Google, Microsoft, Digital Skill Academy ของ depa

  • YouTube, LinkedIn Learning, Coursera และตามมหาวิทยาลัยชั้นนำมากมาย

  • เครื่องมืออย่าง ChatGPT, Canva, Notion ล้วนช่วยคุณได้โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายสูง

3. สร้างตัวตนผ่านผลงานจริง

ไม่ว่าจะเคยมีใครจ้างหรือไม่ คุณควรมีผลงานที่แสดงให้เห็นสิ่งที่ทำได้จริง Portfolio ไม่ใช่สิ่งหรูหราอีกต่อไป แต่มันคือข้อพิสูจน์ว่าคุณมีศักยภาพในสายงานนั้น ๆ

4. ยืดหยุ่น ไม่ยึดติดกับสาขาที่เรียน

คุณไม่ได้ผิดถ้าต้องเปลี่ยนเส้นทาง ไม่ว่าจะเรียนบัญชีแล้วย้ายไปสาย Data ก็ไม่แปลก หรือแม้จบมนุษย์ฯ แล้วเป็น UX Writer หรือ Content Designer ก็เป็นไปได้
โลกการทำงานวันนี้เคลื่อนตัวเร็วกว่าหลักสูตรปริญญา อย่ายึดติดกับใบจบ ให้ยึดติดกับสิ่งที่คุณกำลังฝึกอยู่

แน่นอนโลกการทำงานในปี 2025 ไม่ได้แฟร์กับทุกคนหากคุณไม่คิดเรียนรู้แต่นั่นไม่ใช่เหตุผลที่จะทำให้คุณหยุดเดินเพราะสิ่งเดียวที่คุณควบคุมได้ คือความตั้งใจเรียนรู้ และการลงมือทำจริง คุณไม่จำเป็นต้องชนะใครแค่ต้องไม่ยอมแพ้ต่อความไม่ชัดเจนของระบบและที่สำคัญที่สุด — อย่าให้ใครในโซเชียลหลอกคุณว่า “มันง่าย” เพราะวันนี้ Puff. บอกคุณให้รู้แล้วว่า…โลกแห่งการทำงานจริงๆ มันไม่ง่ายเลย สถานการณ์ที่เกิดขึ้นมันไม่มีใครผิดหากไม่มีต้นทุน แต่คุณต้องรู้วิธีเคลื่อนตัวในโลกที่ไม่เท่าเทียม


Previous
Previous

Gen X ผู้นำยุคใหม่ต้องใช้ AI อย่างชาญฉลาด

Next
Next

Lean คือคำสุภาพของคำว่า ‘ปลด’ หรือเปล่า?